Sigara kaçakçılığından doğan vergi kaybını önlemeye yönelik Amerika’da kullanılmaya başlanan teknolojik bir çözüm, benzeri problemleri yaşayan Türkiye’ye de örnek teşkil ediyor.
Xerox ve OpSec tarafından geliştirilen holografik bandrol ve elektronik takip sistemi, tütün mamüllerindeki milyarlarca dolarlık vergi kaybını azaltmayı amaçlıyor. Kurulan sistemle sade vatandaşlar bile kullanmış oldukları ürünün orjinalliğini sigara barkodunu akıllı cep telefonlarına okutarak denetleyebiliyor.
Dünyanın önde gelen teknoloji şirketlerinden Xerox, kaçak sigara ve tütün mamülleri yüzünden devletlerin uğradığı vergi zararını ortadan kaldırmaya yardımcı olacak yeni bir bandrol teknolojisi ve takip sistemi geliştirdi. SecureITT (Secure Intelligent Tax Tag- Güvenli Akıllı Vergi Etiketi ) adı verilen bu çözümü Xerox, sahtecilikle mücadele konusunda uzmanlaşmış OpSec Güvenlik isimli bir şirketle beraber, Xerox’un Amerika Webster’daki AR-GE laboratuvarında geliştirdi. SecureITT çözümü, sigara paketlerinde kullanılan bandrol etiketlerinin, elektronik olarak takip edilebilen holografik bir damga ile basılması esasına dayanıyor.
Xerox SecureITT çözümü ile birlikte kullanılan Xerox eTRACS (Electronic Tax Reporting and Audit Compliance System – Elektronik Vergi Raporlama, Denetleme ve Uygunluk Sistemi) ile piyasada satılan sigara ve diğer tütün mamüllerinin elektronik takibi yapılıyor ve kontrol ediliyor. Geliştirilen bu teknolojik çözümün, bu konudaki dünyada var olan tek vergi bandrolü çözümü olduğu söyleniyor. Xerox tarafından geliştirilen eTRACKS; tütün ürünlerinin sevkiyatının detayını elektronik olarak takip ediyor. Vergi uyumu ve stok, parti takibi gibi farklı raporlama özellikleri ile piyasada satılan ürünlerin uygunluğunu denetliyor.
Geliştirilen teknolojide ayrı bir barkod okuma cihazına ihtiyaç duyulmuyor. Kaçak ve yasal olmayan sigaraların takibi ve denetimiyle birlikte; vatandaşların da içtikleri sigaraları kontrol edip, gördükleri usülsüzlükleri ilgili mercilere ileterek katılmalarına imkan veriyor. Yetkili denetim elemanları ve/veya vatandaşlar sigara ve tütün mamüllerinin bandrollerine basılacak 3 boyutlu QR kodlu halografik görüntüleri; akıllı cep telefonlarına, tablet bilgisayarlarına, laptoplara taratıp okutarak, ürünün yasallığı ile ilgili bilgileri kontrol edebiliyor.
SecureITT teknolojisi ile basılacak bandrollerin orjinalliği kolayca anlaşılabileceği gibi, sahte ve taklitinin üretilmesinin de çok zor olduğu belirtiliyor. SecureITT teknolojisi ile basılan bandrollerin üzerinde hareketli ve renk değiştiren holografik bir görüntü yer alıyor. Üzerine bir QR kodu eklenen SecureITT bandrol, Xerox’un eTRACKS elektronik takip sistemi ile kolayca analiz edilebiliyor. Denetlemeler sırasında, bir laptop, tablet bilgisayar ya da akıllı telefon kullanılarak; denetlenen sigara ve diğer tütün mamüllerinin orjinal olup olmadığı ve söz konusu sigara şirketi tarafından vergisi ödenerek üretilen bir ürün olup olmadığı anında tespit ediliyor. Sistem üzerinde, bondrol kodunun gerçekliği ve ilgili ürünle ilgili vergi ödemeleri kolayca doğrulanabiliyor ve herhangi bir sahtekarlık anında saptanabiliyor.
Tütün vergisi kaçakçılığı, global anlamda büyük bir problem. A.B.D Adalet Bakanlığı’nın yaptığı araştırmaya göre sigara kaçakçılığı yüzünden, sadece A.B.D’de her yıl yaklaşık 5 milyar dolarlık bir kayıp çıkıyor. Türkiye içinde önemli bir problem olan bu sorunla ilgili, benzeri teknolojik çözümlerin lokal sistemlere uyarlanmasıyla önemli bir aşama kaydedilebileceği, istenirse böyle bir sistemin Türkiye gibi bu sorunla mücadele eden ülkelerde de kullanılabileceği, Xerox yetkililerince belirtiliyor.
Dünyada pek çok devlet hala; güvenliği limitli ve dijital imzaları desteklemeyen ısı uygulanmış (heat-applied) yapışkanlı sigara vergi bandrollerini kullanıyor. Termal uygulama metodları, sigara paketleri vergilerinin çok az miktarlarda olduğu 1990’ların ortalarında yaratıldı. Ancak zaman içinde sigara kullanımını azaltmak hem de sigara üzerinden daha çok vergi almak için yapılan vergi artışları, sigara ile ilgili kaçak üretim ve vergi sorunlarının doğmasına neden oldu. Kaçak tütün ürünlerinin yarattığı vergi sorununu halihazırda kullanılan güvenliği düşük sigara bandrollleri ile kontrol etmek imkansız hale geldi. Xerox tarafından geliştirilen bu yüksek teknoloji içeren çözümün sadece hükümetlere değil, aynı zamanda tütün üreticilerine, sigara markalarına, toptan satıcılara, perakendecilere ve tüketicilere önemli faydalar sağlayacağı düşünülüyor.
Ayrıntılı Bilgi İçin
Günebakan İletişim Danışmanlık
Em.Sb.Evl. Sitesi No: 46/1
Esentepe/İstanbul
Tel: 0212 347 90 57 (pbx)
Faks: 0212 347 90 58
gunebakan@gunebakan.com.tr